Verschil in verwachtingen

Ieder mens heeft ze. Bewust of onbewust. Verwachtingen. Over hoe iemand zich hoort te gedragen. Over hoe een verjaardag gevierd moet worden. Over wie wat doet in de huishouding. En bij ieder mens zijn deze verwachtingen anders. Dat hoeft niet altijd een probleem te zijn. Als iets niet gaat volgens jouw verwachtingen kan dat leiden tot nieuwe ontdekkingen, leuke avonturen of leerzame momenten. 

Maar binnen een relatie of huwelijk kunnen verwachtingen ook een hele uitdaging vormen. Omdat je teleurgesteld wordt. Omdat jullie het niet eens kunnen worden over hoe je de kinderen opvoedt. Of omdat jullie uitgavenpatroon heel verschillend is. Dit heeft te maken met de verwachtingen die jullie beiden hebben.

Hoe ga je om met verschillende verwachtingen? Hoe kom je erachter wat jullie verwachtingen zijn? En hoe maak je ze op een goede manier bespreekbaar?

Wat is een verwachting?

Een verwachting is het beeld dat jij hebt over hoe iets zou moeten lopen. Verwachtingen gaan altijd gepaard met emoties. Je vindt het fijn als je partner er verzorgd uitziet tijdens een etentje met vrienden. Je wordt boos als je partner jouw verjaardag vergeet.

Verwachtingen zijn over het algemeen de dingen die voor jou heel normaal zijn. En daar zit ook gelijk het probleem. Want wat voor jou heel normaal is, hoeft dat voor een ander niet te zijn.

Vanwaar het verschil?

Dat jullie verschillende verwachtingen hebben is logisch. Je verwachtingen worden gevormd op basis van de kennis die je hebt opgedaan over de wereld. En die kennis is afhankelijk van veel verschillende factoren: hoe je karakter in elkaar zit, waar je interesses liggen, in wat voor gezin je bent opgegroeid, wat je allemaal al hebt meegemaakt in je leven en nog heel veel dingen meer. En omdat jullie twee unieke personen zijn, hebben jullie ook ieder je eigen unieke verwachtingen. Dat maakt jullie relatie een leuk avontuur, maar kan het soms ook heel ingewikkeld maken.

Want verwachtingen zijn voor jou zó vanzelfsprekend, dat je er vaak niet eens over nadenkt. Het valt je pas op dat je ze had wanneer dingen anders lopen of wanneer iemand een voorstel doet wat op jou vreemd overkomt. 'Hoezo naar een warm land met Kerst? Dat vier je toch met familie?'

Vóór het huwelijk

Dat verschil in verwachtingen binnen het huwelijk of een lange relatie, begint al voor voordat je trouwt of gaat samenwonen. Jij hebt een plaatje in je hoofd van hoe een relatie hoort te zijn. Dat plaatje heb je gebaseerd op de dingen die je om je heen zag: het huwelijk van je ouders, de films die je hebt gekeken, de boeken die je hebt gelezen, de dromen die je hebt ontwikkeld of de dingen die je juist per se niet wilt. Maar opnieuw: hier ben je niet de enige in. Ook je partner heeft die.

Daarom is het belangrijk om al vóór je het huwelijksbootje instapt of gaat samenwonen te bespreken wat je verwachtingen zijn. Dit kun je bijvoorbeeld doen door een Premarriage Course te volgen (en ben je al getrouwd? Of heb je al een bestendige relatie? Volg dan vooral een keer de Marriage Course). Hierin komen veel belangrijke onderwerpen aan bod, zoals financiën, gezinsvorming en je ouderlijk huis. Uiteraard kun je dit soort onderwerpen ook zelf aansnijden. Ga eens in gesprek over hoe jullie de huishouding voor je zien, of jullie kinderen willen (en zo ja: hoeveel), hoe het huwelijk van je ouders was en wat je daarin wel en niet als voorbeeld ziet van hoe jij het graag zou willen en meer van dit soort belangrijke zaken. Hiermee ontdek je steeds meer wat jullie verwachtingen zijn bij de relatie en of die verwachtingen op belangrijke punten wel overeenstemmen.

Verwachtingen zullen in de loop der jaren ook veranderen. Misschien had je de droom om zes kinderen te krijgen, maar valt het ouderschap je zwaar en vind je een gezin met 2 kinderen ook prachtig. Of misschien krijgen jullie na een tijdje meer of juist minder geld te besteden en vraagt dat om nieuwe verwachtingen. Het leven verandert voortdurend en je verwachtingen veranderen vaak mee. Daarom is het belangrijk om met elkaar in gesprek te blijven hierover. Dat wat voor jou vanzelfsprekend is, hoeft dat voor een ander niet te zijn. Door hier telkens opnieuw de afstemming over te zoeken, kun je ruzies voorkomen.

Wat als we al verschillende verwachtingen hebben?

Het kan zijn dat je dit leest en al in een situatie zit waarin je ontdekt hebt dat jullie totaal verschillende verwachtingen hebben van een relatie of van het leven. Dat kan heel ingewikkeld zijn.

Sta je nog aan het begin van jullie relatie? Vraag je dan af of je kunt leven met jullie verschil in verwachtingen. Ik druk jonge stellen altijd op het hart dat ze er niet vanuit mogen gaan dat de ander nog wel van mening verandert. Dit is namelijk zelden het geval. In plaats daarvan kun je je veel beter afvragen of jij kunt leven met de verwachtingen van je partner. Ben je bereid om jouw droom om te reizen op te geven voor de klimaatambities van je partner? Of ben je bereid om je kinderwens op te geven omdat je partner geen kinderen wil?

Als dat niet het geval is moet je je oprecht afvragen of het wijs is om deze relatie door te zetten. Ik heb te vaak stellen gezien die dachten dat de ander zijn of haar verwachtingen en dromen nog wel aan zou passen als het ja-woord eenmaal gegeven was en vervolgens op forse problemen stuiten toen dit niet het geval bleek.

Ben je al getrouwd en krijg je te maken met verschillende verwachtingen? Vraag je dan eerst een paar dingen af voor je het gesprek aangaat met je partner:

• Hoe belangrijk is dit verschil in verwachtingen voor jou? Is het een absolute principezaak of is het ook oké als jullie de dingen anders aanpakken dan jij gewend bent/graag zou zien?
• Ligt de teleurstelling die je ervaart echt aan de ander of aan het feit dat jij je verwachtingen niet uitgesproken hebt? Simpel voorbeeld: als jij na de voetbaltraining thuiskomt met de kinderen en je partner heeft geen eten gekookt kan ik me voorstellen dat je teleurgesteld bent. Maar hebben jullie van tevoren jullie verwachtingen naar elkaar uitgesproken/hier afspraken over gemaakt die je partner niet na is gekomen of heb jij ze niet uitgesproken? Houd hierbij rekening met het feit dat wat voor jou logisch is, dat voor een ander niet logisch hoeft te zijn!
• Bedenk een paar open vragen die je aan je partner kunt stellen voor je met je teleurstelling op de proppen komt. Om terug te komen op het voorbeeld hierboven: je zou kunnen vragen hoe de dag van je partner verliep. Wellicht heeft je partner niet gekookt omdat de buurman onverwacht op de stoep stond met een vraag om hulp. Of had hij gewoon een rotdag en even de tijd nodig om tot zichzelf te komen. Dan had hij dus een hele goede reden waarom hij niet gekookt heeft. Als je dat eenmaal weet, voel je je eigen teleurstelling en boosheid vaak al afnemen en zo voorkom je een onnodige discussie.
• Ga na waarom je een bepaalde verwachting hebt: omdat je zo bent opgevoed? Omdat je denkt dat het zo hoort? Of vindt je dit zelf ook echt fijn of belangrijk? Soms kan de manier waarop je partner dingen aanpakt veel beter bij jullie huidige gezinssituatie passen dan hoe jij gewend bent dingen aan te pakken. En wanneer je antwoordt 'omdat het zo hoort', is het goed om na te denken waarom jij vindt dat dat zo hoort. En of er wellicht ook andere mogelijkheden zijn.
• Is dit het juiste moment voor een gesprek? Midden in de drukte van alledag of wanneer je moe bent zijn geen handige momenten om een gesprek over verwachtingen aan te gaan.

Compromis

De meeste verwachtingen die mensen richting elkaar hebben gaan over kleine dingen (die weliswaar heel groot kunnen worden als je er niet op tijd het gesprek over aangaat!). En vaak is het heel goed mogelijk om tot een compromis te komen.

Wat daarbij kan helpen is om te weten dat verwachtingen vaak te maken hebben met waarden. Dat het bij jullie thuis vaak de zoete inval is, komt omdat jij gastvrijheid belangrijk vindt. Maar wanneer voor je partner de waarde 'structuur' heel belangrijk is, dan kan dat botsen met jouw manier van vormgeven aan gastvrijheid. Met beide waarden is niets mis, maar jullie vinden elkaar niet in hoe jullie die waarden vormgeven. Je kunt dan op zoek gaan naar een manier om én gastvrij te zijn én structuur te hebben in huis. Bijvoorbeeld door alleen op gezette tijden je huis open te stellen voor anderen. Of door consequent afspraken te maken met mensen, in plaats van dat ze onverwacht langskomen.

Ga dus na welke waarde er onder jullie beider verwachtingen ligt en hoe jullie vorm kunnen geven aan allebei de waarden op een manier die voor jullie beiden acceptabel is. Accepteer daarbij dat het nooit helemaal kan gaan zoals jij graag zou willen...zoals met alles binnen het huwelijk ;-).

Gebruikte bronnen:

• Artikel De Steven: Verwachtingen en verwachtingspatronen