Omgaan met stress

Gepubliceerd op 3 november 2024 om 08:00

Hoogsensitieve personen zijn vaak gevoelig voor stress. Hoe komt het dat zij sneller last hebben van spanning dan mensen die niet hoogsensitief zijn? Hoe uit die spanning zich? En hoe kun je voor de nodige ontspanning zorgen?

Waarom raak je sneller gestrest?

Dat HSP vaak sneller dan gemiddeld last hebben van spanning is goed te verklaren. Iemand die hoogsensitief is neemt veel gedetailleerder waar dan iemand die dat niet is. Daarnaast verwerk je al die informatie ook nog eens op een dieper niveau. Je hebt vaak een rijk gedachteleven. En tenslotte voel je de stress, spanning en emoties van anderen haarfijn aan en heb je, als je niet uitkijkt, de neiging om die over te nemen. Kortom: dat koppie van jou staat voortdurend aan en zuigt als een spons alles op wat het tegenkomt. 

Dat kan een prachtige eigenschap zijn, maar zorgt er helaas ook voor dat je sneller overprikkeld en gestrest bent. Jouw hoofd is gewoon sneller vol.

Waarom jij stress nodig hebt

Gelukkig is stress lang niet altijd verkeerd. We hebben als mens een zekere mate van stress en spanning nodig om goed te kunnen functioneren. Als je een belangrijke presentatie hebt en je voelt de spanning toenemen in je lijf, reageert je lichaam met het aanmaken van stresshormonen. Daardoor komt energie vrij voor het versterken van je spierspanning, denkvermogen  en je reactievermogen. Dat kan je helpen bij die presentatie, maar bijvoorbeeld ook als je ziet dat je kind van het klimrek dreigt te tuimelen.

Stress helpt jou dus om goed te reageren in veel situaties die je in het dagelijks leven tegenkomt. Het geeft je energie en focus. En als het je na een stressvolle bezigheid lukt om weer voor ontspanning te zorgen, is er helemaal niets aan de hand.

3 soorten stress

Helaas is de hoeveelheid stress die hoogsensitieve personen ervaren vaak dé reden dat ze het feit dat ze hoogsensitief zijn vooral als last ervaren en niet als kracht. Inzicht in stress kan dan helpend zijn om het beter te leren hanteren.

Stress kun je onderverdelen in 3 soorten.

De eerste is de kortdurende stress. Dat is de vorm zoals ik die hierboven beschreven hebt. Je hebt een drukke dag gehad op je werk, je kinderen werkten niet mee, de boodschappen moesten nog gedaan worden en je partner had een luisterend oor nodig. Die dagen horen erbij in het leven. Maar als het je lukt om daarna voldoende te ontspannen is er niets aan de hand.

Anders wordt het als de stress langdurig is. Je merkt dat je minder kunt hebben, voelt je opgejaagd, je bent snel boos of in tranen, bent sneller overprikkeld dan normaal en bent veeleisend richting jezelf. Het is lastig voor je om te ontspannen en als het al lukt merk je dat het effect daarvan al snel weer verdwenen is. Als dat het geval is, is het belangrijk om op onderzoek uit te gaan naar wat de oorzaak hiervan is. Wellicht is de combinatie werk-gezin teveel voor je. Of zit je midden in een verbouwing. Of sta je al langere tijd voor grote financiële uitdagingen met je bedrijf. Als je weet wat de oorzaak is, kun je die makkelijker aanpakken.

Ook als je denkt dat dat onmogelijk is, zijn er vaak wel aanpassingen te bedenken waardoor het leven minder stressvol wordt. Is minder werken geen optie? Wellicht kun je dan met een vriendin afspreken dat jullie om beurten een dag in de week de kinderen nemen, zodat jullie beiden een dagje voor jezelf hebben. Een stressvolle verbouwing kun je niet zomaar onderbreken, maar je kunt wel meer dingen uitbesteden of de boel gewoon even de boel laten om een wandeling in het bos te gaan maken.

Het is echt noodzakelijk om die langdurige stress aan te pakken, om te voorkomen dat de stress chronisch wordt. Bij chronische stress slaat de stress ook op je lichaam. Je hebt te lang in het rood gestaan bij je lijf, je reserves zijn op en je lijf trekt aan de noodrem. Dat uit zich op vervelende manieren, zoals migraine, rugproblemen, slaapproblemen, et cetera. 

Hoe kan ik goed omgaan met stress?

Er zijn een paar dingen die je kunt doen om goed om te gaan met stress.

  • Weet dat stress niet per se verkeerd is: soms kan het feit dat je stress ervaart al een stressbron zijn. Dan kan het helpen als je weet dat stress niet per se verkeerd is. Je hebt stress nodig om goed te kunnen functioneren in het leven. Dus heb je een stressvolle dag gehad? Relax! Het komt weer goed. Mits je zorgt voor de nodige ontspanning.
  • Herken je rode vlaggen: Bij iedereen uit stress zich op een andere manier. De één wordt snel boos, de ander merkt dat hij onrustig wordt, een derde krijgt last van hoofdpijn. Schrijf voor jezelf eens op waar jij last van krijgt als je te lang onder druk staat of overprikkeld raakt. Dat kan inzicht geven en je helpen om sneller op de rem te trappen en aanpassingen te doen.
  • Pak de oorzaak van je stress aan: Ga op onderzoek uit naar waar jouw stress-lekken zitten en pak die aan. Soms kun je de oorzaak zelf lastig aanpakken, bijvoorbeeld bij mantelzorg, een kind met een rugzakje of bij ziekte. Ga dan op zoek naar dingen die verlichting zouden kunnen brengen voor jou. Bijvoorbeeld iedere dag beginnen met een half uurtje sporten. Of het uitbesteden van dingen als boodschappen doen voor je ouders. Een supermarkt kan die ook prima bij ze bezorgen.
  • Leg de lat minder hoog: Als hoogsensitieve personen ergens goed in zijn, dan is het de lat hoog leggen voor zichzelf. Maar hij mag best een metertje lager. Je huis hoeft niet altijd schoon te zijn. Dat rapport hoeft niet drie keer nagekeken te worden op mogelijke fouten. En je hoeft niet altijd voor de mensen om je heen klaar te staan.
  • Ademhalingsoefeningen: Merk je dat je overprikkeld of gestrest raakt? De zogenaamde 4-7-8 ademhaling kan je dan helpen om je stresslevel aan te pakken en je hartslag te verlagen en is overal toe te passen. Adem 4 tellen in door je neus, houd je adem 7 tellen vast en adem daarna 8 tellen uit door de mond. Als je dit een aantal keer doet zul je merken dat je rustiger wordt.
  • Kom in beweging: Stress doorbreek je door in beweging te komen. Loop een ommetje met de hond, ruim die kast op, wied het onkruid uit je tuin of ga hardlopen. Extra punten voor wie buiten in het groen beweegt, want uit onderzoek blijkt dat de natuur ook een stressverlagend effect heeft.
  • Vind activiteiten die helpen ontspannen: Omdat iedereen anders is, ontspant iedereen ook op een andere manier. Weet jij waar je van ontspant? Ga daar lekker mee aan de slag. Ontspan je door middel van creativiteit of door te sporten? Let er dan opnieuw op dat je de lat niet te hoog legt. Je hoeft niet de nieuwe Femke Bol, Rembrandt of Einaudi te worden. Ontspanning is het doel, niet de ontwikkeling van spieren, het verbranden van calorieën, een picobello tuin of een prachtig kunstwerk.
  • Zet muziek op: Want van het luisteren naar je favoriete muziek word je vanzelf vrolijk, rustiger en ontspannen.
  • Zet ontspanning op de agenda: Onze agenda's staan vaak overvol met allemaal dingen die moeten, waardoor er weinig tijd en energie overblijft voor ontspanning. Plan die ontspanning in je agenda alsof het een afspraak is. Zo voorkom je dat het een sluitpost wordt waar het zelden van komt.

 

Gebruikte bronnen:

« 

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.