God en geld

Gepubliceerd op 9 maart 2025 om 08:00

Geld. Of je er nu veel of weinig van hebt, je kunt er in dit leven niet omheen. En het kan je leven zelfs behoorlijk beheersen. Met geldzorgen als je te weinig hebt. Met conflicten als je het niet eens bent met je partner of werkgever over hoe het geld besteed moet worden of over hoe hoog je salaris moet zijn. Met de vraag hoe je het beste kunt zorgen dat je bankrekening zo snel mogelijk groeit, zodat je op financieel gebied een zonnige toekomst tegemoet gaat.

En als christen komt daar nog een extra vraag bij: wat heeft God over geld te zeggen? En welke consequenties heeft dat voor ons?

Het ontstaan van geld

Er is een tijd geweest waarin geen geld bestond. Mensen ruilden goederen en diensten met elkaar bij wijze van 'betaling'. Dat was alleen niet altijd handig. Soms had je goederen of diensten die meer waard waren dan wat een ander er tegenover kon stellen of had je gewoon even niks van de ander nodig.

De eerste munten die zijn gevonden binnen de westerse traditie stammen uit de zevende eeuw voor Christus. Deze munten bestonden uit een mengsel van goud en zilver. En omdat goud en zilver van zichzelf ook waarde hebben, waren deze munten ook echt wat waard.

Veel later werden munten gemaakt van edelmetalen met minder daadwerkelijke waarde dan de waarde die ze vertegenwoordigden en kregen we zelfs briefgeld waar helemaal geen daadwerkelijke waarde tegenover staat. Een biljet van 50 euro is alleen 50 euro waard omdat we dat met zijn allen hebben afgesproken. Niet omdat er ergens op een bank nog goud ter waarde van 50 euro staat om de waarde van dit briefje te kunnen garanderen.

En tegenwoordig is het in Nederland zelfs zo dat geld vooral wordt uitgedrukt in cijfertjes die door middel van een pinpas, mobiele telefoon of overschrijving op magische wijze 'overvliegen' van de ene naar de andere bankrekening.

Geld is dus eigenlijk een heel raar iets. Het is een systeem dat we als mensheid hebben opgetuigd om te kunnen handelen. Maar zodra diezelfde mensheid het vertrouwen in de waarde van geld verliest stort het hele systeem.

De Bijbel en geld

Geld is een onderwerp dat van Genesis tot Openbaring in de Bijbel voorkomt. Er staan maar liefst 2.000 teksten in de Bijbel over geld en bezit. En wanneer we de Evangeliën lezen, zien we dat Jezus vaker spreekt over geld dan bijvoorbeeld over gebed. Dat zegt mij dat God geld een belangrijk onderwerp vindt en ons daar graag iets over wil leren. Hier zijn 6 lessen over geld die ik uit de Bijbel haal.

1. Geld is een middel, geen doel

In de Bijbel lezen we niet terug dat geld op zichzelf slecht is. Er staan verschillende voorbeelden van rijke mensen in de Bijbel die door God niet veroordeeld worden vanwege hun rijkdom. Denk aan Abraham, Job of de purperverkoopster Lydia die we in het boek Handelingen, hoofdstuk 16 tegenkomen (purper was een zeer kostbare kleurstof in die tijd die alleen gebruikt werd door de allerrijksten. De verkoop van purper heeft van Lydia waarschijnlijk een welvarende vrouw gemaakt). Geld op zichzelf is niet slecht, maar het gaat er uiteindelijk om wat dat geld met jou doet en wat jij met dat geld doet. Gebruik je het om alleen je eigen rijkdom te vermeerderen? Houdt het je dag en nacht bezig? Wil je vooral zoveel mogelijk geld hebben om een heel gerieflijk leventje te leiden? Of vertrouw je voor je levensonderhoud op God, ongeacht wat er op je rekening staat, en gebruik je je geld om er goede dingen mee te doen? Zo zette Lydia haar geld en bezittingen in om Paulus en Timotheüs gastvrij te ontvangen.

2. Wees een goede rentmeester

'De aarde is van de Heer, met alles wat daarop is. De hele wereld is van Hem, met alle mensen die daarop leven.' (Psalm 24 vers 1) Alles wat we hebben, inclusief ons geld, is in feite van God. Ja, je hebt hard gewerkt voor je geld. Maar dat je gezond genoeg bent om te werken, een goed stel hersenen hebt of in een economisch welvarend land bent geboren en dus inkomsten hebt is niet jouw verdienste. Dat is genade. En God vraagt van ons om die genade op een goede manier in te zetten. Dat kan betekenen dat je op een gezonde manier omgaat met je geld: budgetteren, sparen, investeren. Dat betekent ook dat je je geld op zo'n manier probeert in te zetten dat je anderen daar geen kwaad mee berokkent: zo min mogelijk consumeren, geen fast fashion kopen, erop letten dat datgene wat je koopt een keurmerk heeft zodat je zo zeker mogelijk weet dat er geen slavenarbeid bij komt kijken of schadelijke stoffen bij gebruikt zijn en/of zo lang mogelijk met je spullen doen. En tenslotte kan het betekenen dat we ons geld gebruiken om anderen te ondersteunen die het minder hebben dan wij of om doelen te ondersteunen die de wereld een beetje mooier maken.

3. Delen maakt rijk

Dit principe vinden we niet alleen in de Bijbel terug (bijvoorbeeld in Handelingen 20:35, waar staat dat het fijner is om te geven dan te ontvangen en 2 Korintiërs 9 is ook een leuk hoofdstuk over dit onderwerp), maar wordt tegenwoordig ook rijkelijk ondersteund door wetenschappelijk onderzoek. Zo blijkt bijvoorbeeld uit onderzoek dat we gelukkiger worden van het kopen van een cadeau voor iemand anders, dan van iets voor onszelf kopen. Geven verbindt en geeft je het gevoel dat je deel uitmaakt van iets groters. En 'geven' doe je niet alleen door middel van cadeaus, maar kun je ook doen door bijvoorbeeld gastvrij anderen te ontvangen in je huis of door vrijwilligerswerk te doen. Geven verlegt ook de focus van jezelf (en vaak ook van je eigen misère) naar de ander. Het vermindert stress (mits je wel op een gezonde manier met je grenzen omgaat), geeft je een bredere kijk op de samenleving en kan je ook weer nieuwe dingen leren. Wie zonder verborgen agenda uitdeelt van wat hij of zij heeft, wordt uiteindelijk niet armer maar juist veel rijker. Niet per se in geld en bezittingen, wel in tevredenheid en dankbaarheid.

4. Pas op voor hebzucht

Op talloze plekken waarschuwt de Bijbel voor hebzucht. In Lukas 12 legt Jezus het gevaar van hebzucht uit aan de hand van een gelijkenis. Een rijke man zette alles op alles om zo rijk mogelijk te worden, zodat hij daarna zou kunnen stoppen met werken en kon genieten van het leven. Toen hij eindelijk alles voor elkaar had en nu echt kon gaan genieten van het leven, stierf hij. Hij had zijn leven niet in eigen hand en had nu niets meer aan alles wat hij bereikt had.

Hebzucht brengt ons over het algemeen ook op lelijke plekken: egoïsme, uitbuiting, slavernij, corruptie, ongelijkheid, klimaatproblemen, jaloezie en nog zoveel lelijke dingen meer.

5. Bouw op God, niet op rijkdom

De Bijbel roept ons op om tevreden te zijn met wat we hebben (Hebreeën 13:5) in het vertrouwen dat God voor ons zal zorgen. Echte zekerheid en tevredenheid zijn alleen in Hem te vinden. De reden dat ik deze blog begon met een lesje geschiedenis over geld, is om je te laten inzien dat we eigenlijk binnen een heel raar systeem leven wat weinig waard is. En helaas zijn er op dit moment in Nederland heel wat daklozen die je kunnen vertellen dat ze dachten dat ze alles goed voor elkaar hadden, maar waar één of twee heftige gebeurtenissen in hun leven genoeg waren om ervoor te zorgen dat ze nu geen dak meer boven hun hoofd hebben. Wij hebben ons leven niet in eigen hand en zijn op geen enkele manier in staat om onze aardse toekomst zeker te stellen. Uit ervaring weet ik dat er maar een paar seconden voor nodig zijn om je hele leven op zijn kop te zetten. Maar in dat alles is er één zekerheid: Gods trouw en liefde.

6. Werk hard en wees eerlijk

De Bijbel spoort ons aan om hard te werken en eerlijk te zijn in ons doen en laten. Het Bijbelboek Spreuken staat vol met verzen over dit onderwerp. Als chronisch zieke weet ik dat hard werken voor een aardse baas niet altijd mogelijk is. Maar ook dan mag je je inspannen om je op een bij jou passende manier in te zetten om de wereld een beetje mooier te maken. Bijvoorbeeld door middel van het schrijven van gedichten of door vrijwilligerswerk te doen of door zo goed mogelijk te zorgen voor je gezin. Werken is een manier om in onze behoeften te voorzien en om tot zegen te zijn voor anderen. Ook haal je er voldoening uit. Daarbij roept de Bijbel ons op om eerlijk en integer te zijn in het omgaan met geld. Geen werk aan je huis 'zwart' te laten doen bijvoorbeeld (Markus 12:17) en geen winst maken over de ruggen van anderen (1 Timotheüs 3:8). 

De belangrijkste vraag

Uiteindelijk zijn al deze lessen samen te vatten in één belangrijke vraag: wat is voor jou het belangrijkste in het leven? Die vraag valt vaak goed te beantwoorden door te kijken naar je uitgavenpatroon. Waar geef jij het meeste geld aan uit? Sporten? Uitgaan? Kleding? Dingen voor je kinderen? Zelfzorg? Al deze dingen zijn op zichzelf niet verkeerd. Maar ze kunnen wel tussen God en jou in gaan staan als ze belangrijker voor je worden dan God zelf.

Jouw geld is niet van jouzelf, maar iets wat God aan jou heeft toevertrouwd om goede dingen mee te doen. Welke goede dingen doe jij met je geld? Investeer jij je geld en bezittingen wijs en eerlijk? Op welke manier deel jij uit van datgene wat God je heeft gegeven? En hoe kun je je geld zo verstandig mogelijk inzetten om er zoveel mogelijk goede dingen mee doen? Genieten van het geld dat God je geeft? Dat mag zeker! Maar wij leven niet om het maximale voor onszelf uit dit leven te halen. Wij mogen leven om de mensen om ons heen iets te laten zien en merken van die grote God Die ons zo lief heeft. Of, zoals Elisabeth Elliot het zo mooi verwoord: 'Als God ons een gave gegeven heeft, is dat nooit alleen voor onszelf bestemd.'

Uiteindelijk vat de Bijbel alle lessen die het geeft over geld mooi samen in één zin: 'Want waar jouw schat is, daar zal ook je hart zijn.' Waar heb jij je hart op gezet?

 

Gebruikte bronnen:

« 

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.