Ik voel me zo - Sabine Klaver: Sabine is psycholoog en heeft het allemaal goed voor elkaar in het leven...tot ze vastloopt. Hoe kan dat als ze eigenlijk geen reden heeft om te klagen (vindt ze zelf)? Zou juist zij als psycholoog niet moeten weten a.) dat ze vooral reden heeft tot dankbaarheid als ze zichzelf vergelijkt met veel van haar cliënten en b.) hoe ze dan om moet gaan met haar klachten? Met frisse tegenzin besluit ze in therapie te gaan en ze neemt je mee in haar verhaal. En passant leer je veel over psychologische basisbeginselen die ze niet alleen aan de hand van haar eigen verhaal uitlegt, maar ook aan de hand van de verhalen van cliënten. 

Dit zeer prettig leesbare boek leert je veel over psychologie en over hoe mensen in elkaar zitten. 

Socrates op sneakers - Elke Wiss: Ik ben in mijn omgeving nogal berucht om de hoeveelheid vragen die ik stel aan mensen. Afgelopen weekend vroeg iemand me nog gepikeerd: 'Ben je nu ineens mijn therapeut?' Nou nee, ik wil gewoon graag weten hoe anderen dingen zien en over dingen denken. Daar leer ik van. Ook als ik het totaal niet met de ander eens ben.

In dat kader is dit een leuk boek. Want hoe voer je nou een goed gesprek? Hoe zorg je ervoor dat je goed begrijpt wat de ander bedoelt? En hoe kun je leren van mensen die er een andere mening op nahouden dan jij? In tijden waarin het veel over polarisatie gaat zou het tof zijn als we leren om de juiste vragen te stellen, zodat we ook zelf uitgedaagd worden in ons denken. Ik ben het niet met alles eens wat ze schrijft. Mijn beroep bestaat nou eenmaal vaak uit een empathische houding en rekening houden met andermans gevoelens. En als anderen mij altijd op de in dit boek voorgestelde manier zouden benaderen zou ik dat echt heel erg irritant vinden (gelukkig staat er ook iets over 'toestemming vragen' in het boek ;-). Toch vind ik dit boek een aanrader wanneer je jezelf wilt verbeteren in het luisteren naar anderen en het stellen van goede vragen.

Leven toevoegen aan de dagen - Sander de Hosson & Els Quaegebeur: In dit boek neemt longarts Sander de Hosson je mee in de wereld van ernstige ziekte. Van slechtnieuwsgesprek tot rouw tot sterfbed tot de invloed van cultuur daarop, het wordt allemaal besproken in de boek. Voor welke behandeling kies je nog wel en voor welke niet? Wat is écht belangrijk in het leven van iemand die weet dat hij of zij gaat sterven. Wanneer begint rouw over je ziekte en naderende einde en hoe kun je daarmee omgaan? En hoe ziet sterven er eigenlijk uit? Het zijn allemaal vragen die besproken worden. Ook gaat Sander in gesprek met deskundigen als Manu Keirse en Mustafa Bulut die vanuit hun eigen invalshoek hun licht laten schijnen op de onderwerpen van dit boek. Daarnaast staat het boek vol met praktijkvoorbeelden.

Voor zover een boek over dit onderwerp 'prettig leesbaar' kan zijn, is het een zeer prettig leesbaar boek waarvan ik eigenlijk vind dat niet alleen zorgprofessionals en ernstig zieken dit moeten lezen, maar iedereen. Vroeg of laat worden we allemaal geconfronteerd met ernstige ziekte en de dood. Die van dierbaren én die van onszelf. Ik denk dat het helpend kan zijn om je van tevoren in dit onderwerp te verdiepen. Zodat je niet schrikt van de reacties van jezelf of van anderen, weet hoe sterven eruit ziet en anderen of jezelf kunt helpen om goede afwegingen te maken als het noodlot jou of je dierbaren treft. De titel van het boek zegt wat mij betreft alles: het is fijn als je zoveel mogelijk dagen toe kunt voegen aan je leven, maar het is veel belangrijker om zoveel mogelijk leven toe te voegen aan je dagen. 

Leven in de rouwerij - Marieke Foppen & Marieke van Lierop: De schrijfsters van dit boek hebben niet alleen hun voornaam gemeen, maar ook het feit dat zij beiden op jonge leeftijd hun man verloren aan zelfdoding. Ze beschrijven op een goudeerlijke en indrukwekkende manier wat het overlijden van hun mannen met hen gedaan heeft, met welke vragen ze worstelden, hoe complex rouwen is en hoe belangrijk het is dat je gezien wordt in je verdriet. Ieder hoofdstuk begint met een stukje theorie van een professional. Vanuit die theorie vertellen de auteurs vervolgens hoe dit zichtbaar werd in hun eigen leven. Dit boek is niet alleen goed om te lezen voor mensen die op wat voor manier dan ook met suïcide te maken hebben, maar ook voor mensen die rouwen om het gemis van een dierbare die op een andere manier is overleden. Het boek is ontroerend en biedt (h)erkenning, perspectief en hoop voor mensen die rouwen.

Schitterend sensitief - Marieke Middel: Het opvoeden van hoogsensitieve kinderen kan een hele opgave zijn. Met dit boek wil orthopedagoog Marieke Middel je daar graag een aantal handreikingen voor doen. Hoe ga je om met een kind dat een woedeaanval krijgt omdat het overprikkeld is? Hoe zorg je voor voldoende rust in je gezin? En hoe zorg je goed voor jezelf als je als ouder ook hoogsensitief bent? Of juist niet? Marieke geeft je tips en adviezen als professional, zelf ouder van hoogsensitieve kinderen, zelf hoogsensitief én als christen. Dat laatste is voor christelijke ouders echt een grote meerwaarde. Dit boek is een praktisch basisboek wat makkelijk en snel wegleest. Heb je nog niet zoveel gelezen over hoogsensitiviteit en opvoeding, ben je niet zo'n lezer of heb je weinig rust/tijd om te lezen? Dan is dit boek een aanrader.

De kracht van rust - Mirjam van der Vegt: Wanneer je tijd schaars is en je vaak op zoek bent naar manieren om meer rust in je leven te creëren is dit een boek voor jou! Mirjam van der Vegt laat in dit boek 8 manieren zien waarop je meer rust in kunt bouwen in jouw leven. En aan de hand van praktische voorbeelden, vragen aan het eind van ieder hoofdstuk en een app die bij dit boek hoort kun je ook heel praktisch en laagdrempelig aan de slag met deze 8 manieren en kijken wat het beste bij jou past. Wanneer je al veel over rust gelezen hebt is niet alles in dit boek even vernieuwend, maar toch zaten er ook voor mij nieuwe pareltjes tussen. Zoals proberen te denken in termen van zaaien in plaats van in oogsten. De persoonlijke reflecties, de lay-out van het boek en de voorbeelden van andere personen maken van het lezen van dit boek een plezierige en rustgevende bezigheid.

Je vermoeidheid te lijf - Annemarieke Fleming: Eigenlijk is het best grappig dat ik met mijn worsteling met vermoeidheid en mijn leeshonger pas na 44 jaar voor het eerst een boek lees over vermoeidheid. Maar dit boek heeft me echt veel inzicht en (h)erkenning gegeven over hoe vermoeidheid werkt en hoe vermoeidheid bij mijzelf werkt. Waarom ik een huilbui of kortsluiting kan krijgen in mijn hoofd als mijn man me onverwacht vraagt een klein detail aan te passen in mijn dagindeling. Of waarom ik zo vaak geen zin heb in dingen waarvan ik weet dat ik ze leuk hoor te vinden. Natuurlijk had ik zelf al wel uitgevogeld dat vermoeidheid daar een grote rol in speelt, maar om het vervolgens zwart op wit te lezen ontroerde me toch. Dit boek geeft ook een methode over hoe je je vermoeidheid te lijf kunt gaan of op zijn minst behapbaarder kunt maken. Omdat het met mijn gezondheid veel beter gaat dan je op basis van mijn diagnose kunt verwachten en omdat ik na jaren eindelijk een schema heb waar ik me voor mijn doen redelijk goed bij voel heb ik deze methode niet zelf uitgeprobeerd (deze twee dingen worden in het boek ook aangegeven als reden om de methode niet te gebruiken), maar ik kan me goed voorstellen dat dit werkt. Dat lees ik ook terug in andere recensies over dit boek. De methode is even eenvoudig als pittig, want het vergt wel de nodige discipline.

Het boek behandelt veel ingewikkelde termen die keurig uitgelegd worden, maar met een vermoeid hoofd wel nóg ingewikkelder overkomen. Mocht dat het geval zijn, lees dan eerst de dikgedrukte tekst op je gemakje door. Daar zul je al een heel eind mee komen. De schrijfster is gezondheidspsychoog, dus weet uit professioneel oogpunt waarover ze praat. Maar ze heeft zelf ook ervaring met extreme vermoeidheid door long covid. En wat een verademing: ze brengt deze methode niet als 'de waarheid en enige manier die jou kan helpen' of als iets waar ze zelf financieel gewin uit kan halen, iets waar ik me bij andere boeken nog weleens aan kan irriteren. De methode is echt eenvoudig toe te passen en loop je vast? Dan geeft ze aan het eind een handleiding over waar je goede hulp zou kunnen krijgen (en dat is niet bij haar. Zo fijn, gewoon eens een zelfhulpboek dat geen verkapte methode tot zelfverrijking of -verheerlijking is!)

Psychische problemen in de familie - Hanneke Schaap - Jonker & Ewoud de Jong (redactie): In Nederland heeft in het afgelopen jaar een kwart van alle volwassen Nederlanders te kampen gehad met één of meerdere psychische aandoeningen (bron: Trimbos). Grote kans dus dat binnen jouw familie ook iemand te maken heeft met een psychische aandoening. En dat heeft ook invloed op jou. Dit boek wil hierin een handleiding voor je zijn. Het bespreekt in korte overzichtelijke hoofdstukken waar je als naaste mee te maken kunt krijgen, hoe je het beste om kunt gaan met iemand met psychische problemen en hoe je goed voor jezelf kunt blijven zorgen. Ook gaat het ingewikkelde geloofsvragen niet uit de weg. De ervaringsverhalen waar ook regelmatig naar teruggegrepen wordt, maken dat het onderwerp nog meer gaat leven. De korte hoofdstukken geven goede handvatten en maken het een fijn leesbaar boek. En ben je bij bepaalde onderwerpen op zoek naar meer verdieping? Dan staan aan het einde van ieder hoofdstuk suggesties voor boeken die je zou kunnen lezen. Een aanrader voor iedereen die in familie- of vriendenkring te maken heeft me psychische problemen, maar ook voor predikanten en pastoraal werkers.

Prikkels bijten niet! - Saskia Klaaysen: Over hoogsensitiviteit en HSS is nog niet zoveel geschreven. Dit boek brengt daar verandering in. Het laat zien hoe HSS'ers juist wél prikkels nodig hebben om goed te kunnen functioneren, brengt het gevaar van een bore-out goed in beeld en geeft handvatten hoe je als HSS'er bijvoorbeeld het beste kunt functioneren op je werk. Ik ben zelf een HSS'er en die veel uitdaging nodig heeft en ik vond veel herkenning in het boek. Het gaf me inzichten in dingen waarin ik de neiging heb om mezelf te veroordelen, maar die kennelijk heel normaal zijn voor HSS'ers. Dat was voor mij een verademing. Wel riep het boek een aantal vragen bij me op en vind ik het hier en daar wat te zweverig. Maar dat is wat mij betreft geen reden om dit boek te laten liggen. Ben je een hoogsensitief HSS'er? Lees dan vooral dit boek. Het zal waarschijnlijk een feest van herkenning voor je zijn en je helpen om goed voor jezelf te zorgen. Extra dikke pluim voor de (summiere, maar toch!) aandacht die de schrijfster heeft voor onderprikkeling bij chronische ziekte. Daar mag wat mij betreft nog veel meer aandacht voor komen.

Anders leven - Manu Keirse: Manu Keirse blikt in dit boek terug op zijn leven ziet hoe de maatschappij een enorme verandering heeft doorgemaakt. En in zijn optiek is dat met name op het gebied van ouder worden, ziekte en sterven geen goede verandering. Hij pleit voor een andere manier van kijken naar deze drie onderwerpen. En voor een andere indeling van onze maatschappij, waardoor ouderen, zieken en stervenden er weer meer onderdeel van uit gaan maken. We worden allemaal ouder, de meesten van ons worden op een dag ziek en uiteindelijk zullen we allemaal sterven. Hoe fijn zou het zijn om op den duur niet weggestopt te worden in een verzorgingshuis, ziekenhuis of hospice, maar gewoon tot het eind deel te blijven uitmaken van een wereld die jou vertrouwd is? Om het in de woorden van Manu Keirse te zeggen: het wordt tijd dat we meer leven toe gaan voegen aan onze dagen, in plaats van meer dagen aan ons leven.  Zeker met de huidige druk op de zorg en het vooruitzicht dat ouderen steeds minder een beroep zullen kunnen doen op zorg, is dit een belangrijk en zeer lezenswaardig boek. Ook als je nog jong bent. Voor wie meer boeken van Manu Keirse gelezen heeft zal er wel veel bekends zitten in dit boek.

Het is oorlog maar niemand die het ziet - Huib Modderkolk: Dit is geen psychologieboek, maar ik moest hem ergens kwijt en interessant is het boek zeker! De digitale wereld heeft ons veel mooie en handige dingen gebracht, maar brengt ook veel gevaren met zich mee. Dit boek is geschreven na jarenlang grondig onderzoek door onderzoeksjournalist Huib Modderkolk en een aantal van zijn collega's naar de digitale wereld en leest als een spannend boek. Het is alleen geen fictie, maar het gebeurt echt. Het geeft je een andere kijk op de (digitale) wereld en laat je nadenken over je eigen gebruik van digitale middelen. Want wie zegt dat hij niks te verbergen heeft, vergist zich. Daarnaast maakt het je ook bewust van de online strijd die waarschijnlijk losgebarsten is nu Nederland straks weer naar de stembus moet. Aanrader wanneer je geïnteresseerd bent in spionage, de wereld achter de wereld die wij te zien krijgen en de gevaren van de digitale wereld. Ook als je daar eigenlijk niet in geïnteresseerd bent, zoals ik, pakt dit boek je en is het moeilijk om het weg te leggen.

Als ik er niet meer ben - Manu Keirse: Met dit boek wil Manu Keirse je helpen nadenken over de laatste fase van je leven of dat van je geliefden. Wat is dan belangrijk voor je? En wat niet? Welke behandelingen wil je nog en welke niet? Welke dingen moet je nog regelen? Wie wordt het aanspreekpunt als jij niet meer in staat bent om beslissingen te nemen? Wat moet je daarvoor vastleggen? Maar ook: hoe regel je je erfenis en hoe regel je dat er goed gezorgd wordt voor je kind-met-rugzak als jij er niet meer bent? Kortom: hoe sterf je op een goede manier die bij jou past? Een zeer goed leesbaar boek over een pittig onderwerp. Wat mij betreft niet alleen een must read voor mensen die al op leeftijd zijn of ernstig ziek zijn, maar voor iedereen. Omdat het leven zich nou eenmaal slecht laat voorspellen en het fijn is voor zowel jezelf als de mensen om je heen als je de dingen goed geregeld hebt. Het boek leent zich ook goed als leidraad voor een gesprek met je ouder wordende ouders.

Het bromvliegeffect - Eva van den Broek & Tim den Heijer: Ons gedrag wordt dagelijks op talloze manieren gestuurd door kleine psychologische trucjes. Soms heel positief, soms ook negatief. Welke trucjes bedrijven en overheid inzetten om ons gedrag te sturen (en hoe ze daar soms ook jammerlijk in falen) kun je lezen in dit boek. Het heeft me vaak hardop aan het lachen gekregen, maar maakte me ook bewust van verleidingen die door bedrijven ingezet worden om mij als klant te krijgen of meer inkopen te laten doen. Sinds ik dit boek gelezen heb loop ik regelmatig in een supermarkt of zie ik een artikel voorbij komen waarbij ik denk: 'Bromvlieg!' Het laat ook zien hoe we zelf 'bromvliegen' in kunnen zetten om ons gezin, onze medewerkers of anderen te laten doen wat wij graag zouden zien dat ze doen, maar roept daarbij ook op om dit alleen ethisch toe te passen. Een vermakelijk, goed leesbaar en informatief boek over alledaagse psychologie. En wat de bromvlieg ermee te maken heeft? Daar kom je achter als je het boek leest.

Handboek pastoraat bij psychische problemen - Hanneke Schaap-Jonker (redactie): Dit boek behandelt op overzichtelijke wijze en in korte hoofdstukken een groot aantal psychische problemen, zoals burn-out, narcisme, autisme, eetstoornissen, suïcidale gedachten en seksuele problematiek. Wat is het? Waarom vormt dit pastoraal en op geloofsgebied een uitdaging? En wat zijn de do's en don'ts wanneer je in het pastoraat te maken krijgt met deze psychische problemen? Ieder hoofdstuk is geschreven door een professional die werkt met cliënten met deze problematiek. Het boek heeft ook aandacht voor gebed en verschillende culturele achtergronden. Wat mij betreft een absolute must have voor iedere pastoraal werker en kerkelijke gemeente.

Tijd voor je relatiespel - Pieternel Dijkstra & Aerjen Tamminga: Dit spel is ontwikkeld door sociaal psycholoog Pieternel Dijkstra. Zij doet al jaren onderzoek naar sociale relaties, waaronder het huwelijk. Met dit spel ga je aan de hand van vragen waar je echt even goed over na moet denken aan de slag met vijf gebieden in de relatie. Dat zijn acceptatie, tolerantie, positieve energie, communicatie en problemen oplossen. Klinkt wat afstandelijk, maar zo is het spel echt niet. Het bevat kaarten met goede en diepgaande vragen en je kunt het op verschillende manieren spelen, net wat jij fijn vindt. Voor wie het moeilijk vindt of juist heel fijn om echt een goed gesprek aan te gaan met de partner, is dit een topspel. Ook heel goed voor de therapeuten en coaches onder jullie om in te zetten tijdens een gesprek met een echtpaar. Of om cadeau te doen bij een huwelijk.

Hoogsensitieve mannen - Tom Falkenstein: Ongeveer één op de vijf mensen is hoogsensitief. En de man-vrouwverhouding is daarin gelijk. Maar voor mannen kan het heel ingewikkeld zijn om hoogsensitief te zijn. We leven in een wereld met een bepaald stereotyp beeld van mannelijkheid: stoer, sterk, praat niet makkelijk over zijn gevoel... En hoogsensitieve mannen voldoen daar voor hun gevoel vaak niet aan, waardoor ze hun hoogsensitiviteit liever wegstoppen en/of erin vastlopen. Wat is dat toch jammer! Want hoogsensitieve mannen hebben zoveel toe te voegen aan onze huidige maatschappij. Daarom dit goede boek over hoogsensitieve mannen. Het behandelt de basiskennis, de vraag waarom dit voor mannen soms moeilijk is en het geeft goede concrete oefeningen om beter met hoogsensitiviteit om te gaan. Opmerking voor de christelijke lezer: dit boek heeft geen christelijke insteek. Wie moeite heeft met het begrip 'mindfulness' zal daar in dit boek tegenaan lopen. Maar de oefeningen die onder het kopje 'mindfulness' staan leveren wat mij betreft geen problemen op. Sterker nog: ik blijk ze zelf al jarenlang toe te passen in mijn eigen leven, al lang voordat sommigen ze kennelijk onder 'mindfulness' schaarden.

Atlas van ons brein - Lara Wierenga & Dirma Janse: Uit welke onderdelen bestaan je hersenen? Wat gebeurt er met je hersenen als je slaapt? Zegt de grootte van je hersenen iets over hoe slim je bent? Welke invloed heeft de digitale wereld op onze hersenen? En wat is het verschil tussen mannen- en vrouwenhersenen? Op deze en vele andere vragen geeft dit boek antwoord. De tekst is geschreven door Lara Wierenga. Zij is gespecialiseerd in hersenontwikkeling bij kinderen. De illustraties zijn afkomstig van Dirma Janse en zijn leuk en verhelderend om te bekijken. Wanneer je de werking van hersenen interessant vindt, is dit gewoon een leuk boek om te hebben. Je kunt hem van kaft tot kaft lezen, maar ook alleen de hoofdstukken of illustraties bekijken die je interessant vindt. Voor de christelijke lezers: dit boek heeft geen christelijke insteek. Het grappige is wel dat het lezen ervan mij alleen maar vervuld heeft met nog meer ontzag voor Gods schepping.

Vals alarm - Menno Oosterhoff: Dit boek gaat over dwangstoornissen/obsessief compulsieve stoornissen (OCD). Het laat zien wat dwang is, wat het met een mens doet, wat mogelijke oorzaken zijn en hoe het behandeld kan worden. Het geeft daarbij veel voorbeelden uit de praktijk. Menno Oosterhof is psychiater en behandelt dus patiënten met een dwangstoornis, maar hij heeft zelf ook een dwangstoornis. Het boek is hier en daar wel langdradig, maar dat maakt het boek in dit geval juist sterker. De dwang van de auteur zit hem namelijk onder andere in zo volledig mogelijk willen zijn. Ook daardoor krijg je dus een beeld van wat dwang met een mens doet en hoe ver dat soms gaat. Wat het boek extra sterk maakt is het hoofdstuk dat door zijn vrouw geschreven is, over wat zijn dwang voor haar, hun kinderen en hun huwelijk betekent. Een goed boek voor iedereen die op wat voor manier dan ook met dwang te maken heeft.

Hooggevoelig, wat nu? - Mirjam Bogerd: Veel mensen hebben een negatief beeld van hoogsensitiviteit (of hooggevoeligheid, zoals het in dit boek genoemd wordt). Dit boek toont aan dat hoogsensitiviteit gewoon een persoonlijkheidskenmerk is, met mooie kanten én valkuilen, net als ieder ander persoonlijkheidskenmerk. Het boek geeft handvatten aan de hand van de drie sleutels: zelfkennis, zelfzorg en zelfcompassie. Het stelt goede verwerkingsvragen die je aan het nadenken zetten over hoe je je leven als HSP vormgeeft en hoe je met de valkuilen om kunt leren gaan.  Enige wat ik wel wil benoemen is dat het boek stelt dat hoogsensitiviteit niet aan te tonen is, terwijl inmiddels uit verschillende onderzoeken blijkt dat dit wel degelijk terug te zien is in de hersenen. Maar ik zou het boek zeker niet laten liggen vanwege dit ene puntje.

Kinderen helpen bij verlies - Manu Keirse: Dit boek is wat mij betreft een must-read voor iedereen die van kinderen houdt en met kinderen werkt. Het behandelt hoofdzakelijk rouw rondom het verlies van een geliefde, maar heeft ook summier aandacht voor rouw omdat een kind gepest wordt en ruim aandacht voor rouw rondom echtscheiding, seksueel misbruik of moeilijke dingen die in het nieuws zijn. Daarnaast besteedt het een lang hoofdstuk aan hoe je als school een veilige school kunt zijn voor rouwende kinderen. Het boek verwijst vaak naar het boek 'Helpen bij verlies en verdriet' van Manu Keirse (zie voor recensie 15 boeken hieronder). Kleine waarschuwing: ik verwacht dat dit boek te confronterend zal zijn voor ouders die zelf rouwen en hun kind graag goed willen begeleiden in die rouw.

Naar omstandigheden nogal slecht - Inger Boxsem: Inger Boxsem heeft het allemaal goed voor elkaar. Een uitdagende baan, leuke kinderen, fijne man, prima huis. En toch belandt ze in een burn-out én een depressie. In dit boek beschrijft ze haar zoektocht naar hoe het zover heeft kunnen komen en naar de juiste behandeling. Het boek leest als een trein. Je volgt haar eigen verhaal, maar leert ondertussen van alles over burn-out en depressie. Dat het niet alleen de mensen zijn met een heftig verleden die het overkomt. Dat het ook geen kwestie is van 'hup, schouders eronder en het wordt wel weer beter'. Het boek is ook een welkome wake-up call over hoe we onze maatschappij vormgeven en elkaar volledig overvragen. Niet alleen interessant voor mensen met een burn-out of depressie, maar ook voor de mensen daaromheen, professionals en voor mensen met de nodige terechte kritiek op de ratrace van het leven.

Pappa's rouwen ook - Bjorn Visser: In dit aangrijpende boek vertellen 12 pappa's over het verlies van hun kind(eren), wat dat met hen gedaan heeft, welke invloed de rouw had op hun relatie en hun gezin, welke valkuilen ze tegenkwamen en het toont het belang van vriendschappen. Binnen onze cultuur hebben we bij rouw op de één of andere rare manier vaak meer aandacht voor vrouwen dan voor mannen. Maar mannen rouwen net zo goed! Ze uiten het alleen anders of voelen zich zo verantwoordelijk voor hun omgeving dat ze zelf ook meer de nadruk leggen op hun vrouw en kinderen. Het boek laat prachtig zien hoe verschillend mensen reageren op rouw. Wat voor de één heel helpend was, was dat voor de ander absoluut niet. Wat ik ook heel mooi vind is dat het boek aandacht schenkt aan miskramen en wat dat met mannen doet. Ik hoop dat met dit boek meer aandacht komt voor de rouwende man en vader. 

Rouwkost - Judith Stoker: Geen boek dit keer, maar een set kaartjes met korte teksten, bemoedigingen, aanmoedigingen en vragen rondom rouw. Wanneer je rouwt is het soms te moeilijk om een heel boek te lezen door een gebrek aan concentratievermogen of energie, maar heb je wel behoefte aan een steuntje in de rug. Iets wat je verder kan helpen op jouw tijd. Dan kan deze set kaarten heel goed zijn. Er zitten 150 kaartjes in, dus wanneer je er iedere dag ééntje bij pakt heb je bijna een half jaar een dagelijks steuntje in de rug waar je gedurende de dag over na kunt denken.

Slotcouplet - Sander de Hosson: Sander de Hosson is longarts in het Wilhelmina ziekenhuis in Assen. Als arts voert hij vrijwel dagelijks slecht nieuws gesprekken en wordt hij vaak geconfronteerd met de dood. Dit boek geeft een inkijkje in die gesprekken en ontmoetingen met patiënten op het laatst van hun leven. Het boek is zeer makkelijk leesbaar, kwam ondanks het zware onderwerp niet zwaar op me over en stelt essentiële vragen bij de zorg in Nederland. Hoe ver kan en mag je gaan in de behandeling van mensen? Hoe kun je als arts met je patiënten oplopen? En moet je wel altijd willen behandelen tot de laatste ademhaling? Is kwaliteit van leven niet veel belangrijker dan kwaliteit? Ik las het boek in één adem uit.

Wij zij - Martin Appelo: Wanneer we om ons heen kijken in deze maatschappij lijkt het soms of het narcisme alleen maar toeneemt. De polarisatie is momenteel enorm en mensen zijn erg overtuigd van hun eigen gelijk. Appelo legt in dit boek uit wat narcisme precies is, hoe het ontstaat en wat hij fout ziet gaan in de huidige maatschappij. Ook legt hij uit hoe we een narcistische apocalyps kunnen vermijden. Dit boek is geschreven voor de pandemie, maar verrassend toepasbaar en herkenbaar. Op een trieste manier zijn sommige dingen met de kennis van nu ook hilarisch om te lezen. Ik vond het een verhelderend boek voor wie meer wil leren over narcisme. Het boek is wel uitgesproken niet-christelijk.

Een spiegel voor narcisten - Martin Appelo: Dit boek is geschreven voor mensen met een narcisme, maar geeft ook mensen die dat niet hebben een redelijk duidelijk beeld van wat narcisme is. Appelo legt aan de hand van de narcistische cirkel uit wat narcisme is, komt met voorbeelden en legt uit wat narcisten zelf kunnen doen om te veranderen. In het laatste hoofdstuk geeft hij tips hoe omstanders met narcisme om kunnen gaan. Het mooie van dit boek vind ik dat hij laat zien dat narcisten wel degelijk iets kunnen veranderen aan hun gedrag. De situatie is niet hopeloos. Heb je met iemand met narcisme te maken? Lees dan dit boek!

De gids over rouwende kids - Leoniek van der Maarel: Er zijn heel veel goede boeken te vinden over rouwende kinderen en hoe je hen kunt helpen. Maar ben je nu niet zo'n lezer of wil je vooral snel praktisch toepasbare tips? Dan is dit boekje echt een aanrader. In 80 tips geeft het boekje een handreiking in hoe je rouwende kinderen op weg kunt helpen in dit moeilijke proces. Vaak geeft het daarbij ook hele praktische tips, waarvan een aantal ook speciaal voor docenten. Sta je voor de klas? Dan is dit boekje echt een must-have!

Met jou en God verbonden - Sue Johnson & Kenneth Sanderfer: Nadat ik 'Houd me vast' van Sue Johnson had gelezen (nog niet gelezen? Aanrader!) was ik heel benieuwd naar dit boek. In 'Houd me vast' legt Sue Johnson uit hoe belangrijk hechting is voor het hebben van een goede relatie, welke factoren daar een rol in spelen en hoe je zelf kunt werken aan een goede hechting met je partner. Dit boek is heeft veel van het eerste boek weg, maar is speciaal toegespitst op de christelijke lezer. Hier en daar vind ik het christelijke aspect wel erg gekunsteld, maar ondanks dat is het een prachtig en vernieuwend boek wat je kan helpen in het verbeteren van de relatie met je partner, maar wat ook nieuwe inzichten geeft in jouw relatie met God.

Daar praat je toch niet over - Anna&Paula Korpershoek: Wat had ik graag gewild dat dit boek er al was toen ik een twintiger was en worstelde met veel van de thema's die in dit boek besproken worden! Deze schrijvende schoonzussen doen een boekje open over de worstelingen in hun leven. Worstelingen rondom mentale problemen, relaties, opgelopen trauma's, hormonen...het passeert allemaal de revue. Het boek leest makkelijk weg en tovert soms ook een glimlach op je gezicht (het woord 'hormonsters'...geniaal gevonden!). Maar het belangrijkste is dat het je achterlaat met een gevoel van erkenning en herkenning. Je bent niet de enige!

Waardevol hooggevoelig - Marit Goessens: Ben je hoogsensitief en christen? Dan kan ik eigenlijk alleen maar één ding zeggen; dit boek moet je lezen! Veel mensen vinden hoogsensitief zijn alleen maar ingewikkeld. Dit boek legt uit waarom het juist een prachtige eigenschap is en hoe hoogsensitiviteit zich uit in je relatie met God, jezelf en anderen. Ook gaat het in op een onderwerp waar veel hoogsensitieve christenen mee worstelen: de christenplicht om te helpen en te dienen. Dit boek is een werkboek en zet je daardoor actief aan het nadenken over je eigen leven. Wat mij betreft één van de beste boeken over hoogsensitiviteit die ik heb gelezen.

Vingerafdruk van verdriet - Manu Keirse: Dit boekje vertelt in vogelvlucht wat rouw met je kan doen, dat het niet raar is wat jij voelt en helpt je om beter te begrijpen waarom je reageert zoals je reageert. Ook biedt het hoop door te laten zien dat rouwen in eerste instantie overweldigend kan zijn, maar dat het echt beter wordt. Het boekje is heel betaalbaar en snel door te lezen. Veel lezers geven aan zich begrepen en erkend te voelen in hun rouw door het lezen ervan. Het is dan ook zeer geschikt om cadeau te doen aan een rouwende in je omgeving...mits je ook de moeite neemt om naast diegene te blijven staan in zijn of haar rouw ;-)

De gids voor hoogsensitieve pubers - Renske Gerritse: Hoewel hoogstensitieve pubers over het algemeen meer prikkels kunnen hebben dan hoogsensitieve volwassenen, kunnen ook zij wel degelijk overprikkeld raken. Daarnaast zijn er talloze andere redenen te bedenken waardoor een tiener overprikkeld zou kunnen raken. Dit gidsje geeft 80 praktische tips om om te gaan met een overprikkelde tiener en hem of haar te helpen. Veel open deur-tips (maar dat kan geen kwaad), maar sommigen stemmen ook tot verder nadenken.

In wankel evenwicht - Boudewijn van Houdenhove: Dit boek werd aanbevolen in onderstaand boek van Annek Tol. Voor een boek van een hoogleraar is het wat mij betreft een goed leesbaar boek met de nodige humor. Ik vond het heel boeiend om te lezen en meer te leren over welke invloed stress op je lichaam heeft. Het heeft er ook voor gezorgd dat ik in mijn eigen leven nog zorgvuldiger omga met stress, omdat de gevolgen van slecht stressmanagement op de lange termijn stevig kunnen zijn. Enige voorkennis van het hormonale stelsel en de werking van de hersenen is wel handig als je dit boek wilt lezen. Anders is het stevige kost, maar nog steeds de moeite waard. Boek dateert wel uit 2004, wat mij nieuwsgierig maakt naar de meest recente inzichten.

Hoogsensitiviteit professioneel gezien - Annek Tol: Boeken over hoogsensitiviteit hebben soms de neiging om op mijn irritatieniveau in te werken vanwege hun hoge mate van zweverigheid of 'kijk ons eens speciaal zijn'-gehalte. Bij dit boek had ik dat niet. Het is geschreven voor professionals in de geestelijke gezondheidszorg, maar ook goed leesbaar voor mensen die dat niet zijn. Het boek besteed onder meer aandacht aan hoe veel psychische problemen veroorzaakt kunnen worden door hoogsensitiviteit, maar een ander stickertje krijgen binnen de GGZ, waardoor de oorzaak van de problemen niet wordt aangepakt. Iets wat ik regelmatig tegenkom in de praktijk. Ook geeft het boek een aantal belangrijke en interessante handreikingen voor hoogsensitieven.

Helpen bij verlies en verdriet - Manu Keirse: Ben je op zoek naar een basisboek over rouw? Dan zit je met dit boek goed. Het begint met basiskennis rondom het onderwerp rouw en bespreekt daarna in korte, overzichtelijke hoofdstukken allerlei sub onderwerpen als kinderen en rouw, hoe mannen anders rouwen dan vrouwen, rouw op de werkvloer, maar ook een hoofdstuk over wat je kunt zeggen of schrijven als een ander rouwt. Als je je wilt verdiepen in het onderwerp rouw is dit een heel fijn boek om mee te beginnen.

Hoog Sensitieve Personen - Elaine N. Aron: Als je meer wilt weten over het onderwerp hoogsensitiviteit is dit een boek waar je eigenlijk niet omheen kunt. Aron begon als pionier haar onderzoek naar hoogsensitiviteit, maar krijgt inmiddels van veel kanten bijval. Dit boek zorgde er bij mij voor dat langzaam een heleboel puzzelstukjes op hun plek vielen in mijn hoofd. Ik was dus niet de enige die niet tegen fel kunstlicht of veel geluid kon. En ik was ook niet de enige die redelijk accuraat aan kon voelen hoe het met een ander ging, ook al probeerde die ander dat nog zo goed te verbloemen. Lees dit boek wel met een korreltje zout (dat geldt wat mij betreft voor vrijwel alle boeken over hoogsensitiviteit) en leg de dingen naast je neer waar je niets mee kunt.

Borderline times - Dirk de Wachter: Ik hou van de boeken van deze psychiater en dit vond ik wel de beste. Hij schetst een ietwat pessimistisch tijdsbeeld waar ik het vaak hartgrondig mee eens ben. De Wachter, die als psychiater veel in aanraking komt met patiënten met borderline, vraagt zich af of onze hele maatschappij niet gebukt gaat onder een vorm van borderline en draagt daarvoor goede argumenten aan. Dat dit boek in het charmante Vlaams is geschreven, geeft het boek een charmant randje mee.

De Slaaprevolutie - Arianna Huffington: Soms kan ik jaloers zijn op mijn lief die meestal zijn hoofd op het kussen legt en gelijk slaapt. Was het maar zo'n feest bij mij. Al zolang ik me kan heugen is slapen voor mij geen vanzelfsprekendheid. En dat is best vervelend als je altijd moe bent. En dus pak ik er met enige regelmaat maar weer een boek bij over het onderwerp en helpen me die om weer even de puntjes op de 'i' te zetten wat betreft slaaphygiëne.

Het Lucifer effect - Philip Zimbardo: Veel mensen hebben moeite met het idee in de Bijbel staat dat de mens geneigd is tot alle kwaad. Na het lezen van dit (lijvige!) boek kun je bijna niet anders dan het hier mee eens zijn. Het boek vertelt over een wereldberoemd gevangenisexperiment van Philip Zimbardo. Het toont wat macht met hele gewone mensen zoals jij en ik kan doen. Een fascinerend (zij het soms wat langdradig) boek.

De vijf talen van de liefde - Gary Chapman: Inmiddels een klassieker in de categorie huwelijksboeken. En terecht! Waarom doe ik zo mijn best om mijn partner mijn liefde te tonen, maar komt het niet zo bij hem over? En waarom komt hij toch iedere keer thuis met van die nutteloze cadeautjes, maar doet hij niets aan het huishouden? Dat zou zomaar eens te maken kunnen hebben met de liefdestaal die jullie spreken. Komt jouw liefdestaal overeen met die van jouw partner? En zo niet, hoe kun je er dan toch voor zorgen dat de ander zich geliefd voelt?

Ik heb je lief voor het leven - John & Stasi Eldredge: Wanneer je trouwt, doe je dat met de belofte 'tot de dood ons scheidt'. In de wolk van van verliefdheid waardoor je op de trouwdag omgeven wordt is die belofte makkelijk uit te spreken...hem in de praktijk brengen blijkt na het optrekken van de wolk vaak nog een hele toer. Daar gaat dit boek over. Hoe haal je in je huwelijk het beste uit elkaar? Hoe kun je elkaar dienen? En hoe kun je samen een prachtig team vormen? Ik heb dit boek in het Engels gelezen, maar hij is er gelukkig ook voor de Nederlandse lezers.

Het Huwelijk - Tim & Kathy Keller: In onze boekenkast staat een heel rijtje boeken van Tim Keller. Dit is één van mijn favorieten. Deze wereld laat vaak zo'n vertekend beeld zien van liefde en het huwelijk. Films eindigen vaak met een 'en ze leefden nog lang en gelukkig'. In werkelijkheid is het huwelijk soms hard werken. De Kellers geven een duidelijke christelijke visie op het huwelijk en besteden daarnaast ook aandacht aan vrijgezellen. Dit boek is dus niet alleen een aanrader voor getrouwde stellen! Ik heb vele huwelijksboeken gelezen, maar voor mij is dit één van de beste.